Producent uszczelnień do krążników
Uszczelnienia krążników: Ochrona serca przenośnika
Uszczelnienia krążników mają za zadanie chronić łożyska toczne przed wnikaniem szkodliwych czynników zewnętrznych (kurz, pył, woda, chemikalia) oraz zapobiegać wyciekowi smaru, który jest niezbędny do prawidłowej pracy.
Kluczowa rola i zastosowanie
W przeciwieństwie do maszyn pracujących w czystym środowisku, krążniki w przenośnikach taśmowych (zwłaszcza w górnictwie, kruszywach i rolnictwie) pracują w warunkach skrajnego zapylenia, wilgoci i zmiennych temperatur.
- Pyłoszczelność: Jest to absolutnie podstawowa funkcja. Twarde cząstki pyłu i urobku, jeśli dostaną się do łożyska, działają jak ścierniwo, prowadząc do szybkiego uszkodzenia bieżni i kulek. Skuteczne uszczelnienie zapewnia dłuższą żywotność łożyska.
- Wodoodporność: Zapobiega przedostawaniu się wody (opady, mycie, wilgotność), która może wypłukać smar, spowodować korozję elementów łożyska i doprowadzić do jego awarii.
- Retencja smaru: Utrzymanie smaru wewnątrz łożyska gwarantuje ciągłe smarowanie i chroni przed przegrzaniem
Budowa systemu uszczelniającego: Podwójny labirynt
Najbardziej efektywnym i powszechnie stosowanym systemem uszczelniającym w krążnikach jest uszczelnienie labiryntowe, często wieloelementowe (podwójne, potrójne).
Podwójny labirynt
Uszczelnienie labiryntowe nie opiera się na bezpośrednim kontakcie (jak simmering), lecz wykorzystuje zjawisko siły odśrodkowej i geometryczne bariery:
- Elementy osadzone na osi: Zespół pierścieni i podkładek jest nieruchomy i zamontowany na osi krążnika.
- Elementy zamontowane w piaście / płaszczu: Zespół osłon i osadników jest ruchomy, połączony z obracającym się płaszczem krążnika.
- Współpraca: Między elementami nieruchomymi a ruchomymi tworzy się wąski, kręty kanał (labirynt). Zanieczyszczenia z zewnątrz muszą pokonać ten długi i skomplikowany tor, zanim dotrą do łożyska.
- Rola smaru (wypełnienie): Przestrzeń labiryntu jest zazwyczaj wypełniona smarem. Smar ten działa jako dodatkowa bariera dynamiczna. Siła odśrodkowa powstająca podczas obrotu krążnika wypycha smar na zewnątrz, tworząc dynamiczną "poduszkę", która aktywnie blokuje wnikanie pyłu.
Klasy uszczelnień i zależności techniczne
Dobór odpowiedniego uszczelnienia jest ściśle związany z warunkami pracy, a zwłaszcza z prędkością obrotową i rozmiarem łożyska.
Zależność od łożyska i prędkości
- Wielkość łożyska: Rozmiar uszczelnienia labiryntowego jest bezpośrednio powiązany z wielkością (średnicą zewnętrzną) łożyska. Dla każdej standardowej serii łożysk (np. 6204, 6305, 6306) producenci krążników oferują dedykowany rozmiar uszczelnienia.
- Prędkość obrotowa (RPM): Skuteczność uszczelnień zależy od prędkości taśmy (a tym samym krążnika). Przy bardzo niskich prędkościach (np. 0,3 m/s) efektywność dynamicznej bariery smarowej spada. Natomiast przy bardzo wysokich prędkościach, uszczelnienia stykowe (z wargami) mogłyby się przegrzewać, dlatego uszczelnienia labiryntowe są preferowane w szerokim zakresie pracy.
Rodzaje uszczelnień wg szczelności
Producenci często klasyfikują swoje uszczelnienia (nawet te labiryntowe) pod względem poziomu ochrony:
- Uszczelnienie standardowe (L1/L2): Podstawowy podwójny labirynt. Wystarczający do ogólnych zastosowań o umiarkowanym zapyleniu.
- Uszczelnienie wzmacniane (L3/L4 – np. z odrzutnikiem): Wariant z dodatkowymi elementami (np. pierścieniem odrzutowym, który aktywnie odrzuca wodę i większe cząstki). Stosowane w środowiskach o wysokiej wilgotności i dużym zapyleniu.
- Uszczelnienie hybrydowe (labirynt + simmering / warga): Najwyższa klasa. Łączy beztarciowe działanie labiryntu z dodatkowym, lekkim uszczelnieniem stykowym (warga gumowa lub filcowa) jako ostatnią barierą. Jest to wybór dla warunków ekstremalnych, gdzie priorytetem jest absolutna pyłoszczelność.
Właściwy dobór uszczelnień, adekwatny do warunków pracy, jest kluczowym czynnikiem decydującym o tym, czy krążnik wytrzyma 50 000 godzin, czy tylko 5 000 godzin pracy.